Niestety, raty kredytów hipotecznych wciąż wzrastają. Ciebie też to dotyczy? Pewnie usłyszałeś, że głównym tego powodem jest wzrost stóp procentowych. Jak to jednak wygląda w praktyce? Zapraszamy do naszego artykułu.
Wzrost rat kredytu hipotecznego – winowajca
W Polsce od zawsze największą popularność zyskiwały kredyty hipoteczne ze zmiennym oprocentowaniem (stanowią ponad 95% wszystkich kredytów hipotecznych w Polsce), na które składała się część stała – marża banku zapisana w umowie oraz część zmienna – WIBOR. To właśnie WIBOR ma największy wpływ na obecne wzrosty rat kredytów hipotecznych.
Jak działają WIBOR i stopy procentowe?
Wyjaśnijmy wobec tego czym jest ten WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate). W największym skrócie, jest to stopa procentowa po jakiej banki komercyjne udzielają sobie pożyczek na rynku międzybankowym. Sam WIBOR z kolei, jest w dużej mierze uzależniony od stóp Narodowego Banku Polskiego (NBP), konkretnie od głównej stopy referencyjnej. W uproszczeniu im wyższe stopy procentowe NBP tym wyższy WIBOR i odwrotnie.
Najważniejszym czynnikiem powodującym wzrost stóp procentowych w Polsce w ostatnich miesiącach, ma stale rosnąca inflacja, czyli wzrost cen wszystkiego, zarówno produktów, jak i usług. W ostatnim roku mogliśmy zaobserwować jej znaczny wzrost z poziomu 3,2% (CPI – marzec 2021) do poziomu 11,0% (CPI – marzec 2022), co jest zjawiskiem niespotykanym w Polsce od ponad 20 lat.
Wpływ na inflację i przyczyny jej wzrostu ma wiele czynników. Do najważniejszych z nich należy z pewnością zaliczyć: wzrost cen surowców na rynkach światowych (co za tym idzie wzrost kosztów produkcji), czy wysoki popyt konsumpcyjny, na który wpływ miały m.in. długo utrzymywane niskie stopy procentowe (obniżone celowo niemal do 0%) w czasie pandemii Covid-19. Chodziło o to, aby nie dopuścić do załamania się gospodarki. Ostatnim czynnikiem, ale bardzo istotnym, z którym mamy do czynienia od ponad 2 miesięcy jest wojna tocząca się na Ukrainie, której skutkiem są wzrosty cen surowców (głównie ropy naftowej i gazu) oraz żywności, w szczególności produktów rolno-spożywczych, których Ukraina i Rosja są znaczącymi eksporterami.
Wzrost stóp procentowych, a rata kredytu hipotecznego
Podstawowym zadaniem NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen i każdy z banków centralnych na świecie ma założony tzw. cel inflacyjny. W Polsce od 2003 roku, zgodnie z opracowaną prze Radę Polityki Pieniężnej (RPP), strategią polityki pieniężnej ten cel wynosi 2,5% z dopuszczalnym odchyleniem +/- 1%. Jednym z głównych narzędzi do realizacji tego celu są właśnie stopy procentowe.
Podwyżki stóp procentowych, powodują wzrost ceny pieniądza. NBP pożycza pieniądze bankom komercyjnym po wyższej niż dotychczas cenie, a banki komercyjne udzielają wyżej oprocentowanych kredytów, zarówno konsumpcyjnych, jak i firmowych. Kredyty stają się drogie, zaczynają cieszyć się coraz mniejszym zainteresowaniem, przez co przedsiębiorcy zaczynają mniej inwestować w swoje firmy. Ponadto ludzie zaczynają mniej kupować, a zwiększają skłonność do oszczędzania i lokowania swoich pieniędzy. Te czynniki sprawiają, że konsumpcja spada, a w raz z nią spowalnia inflacja.